Cơ hội và thách thức của nhân sự trình độ cao trong giai đoạn nhu cầu tuyển dụng sụt giảm

So với cùng kỳ năm trước, tổng nhu cầu tuyển dụng nhân sự cấp trung và cao có sự sụt giảm đáng kể khoảng 30%, trải dài tất cả nhóm ngành. Trong đó, nhóm ngành chứng kiến sự sụt giảm cao nhất là CNTT (50%), chuỗi cung ứng, mua hàng và quản lý sản xuất. Thực trạng nền kinh tế Việt Nam giai đoạn quý 1 năm nay cũng ghi nhận lĩnh vực xây dựng và bất động sản đang chịu ảnh hưởng nặng nề theo suy giảm của thị trường.   

Tuy nhiên, người lao động vẫn có thể lạc quan với một số điểm sáng trong bối cảnh suy thoái. Giữa xu hướng cắt giảm nhân sự, một số ngành vẫn ghi nhận nhu cầu tuyển dụng tăng trưởng nhẹ so với năm trước là bán lẻ cao cấp, y khoa và chăm sóc sức khoẻ, cũng như ngành năng lượng tái tạo, với nhu cầu tuyển dụng nhân sự cấp quản lý tăng từ 20 đến 30% so với cùng kỳ.

Đứng trước triển vọng kinh tế không khả quan cùng với thực trạng của một số ngành đặc thù như bất động sản, cho vay tài chính… nhiều doanh nghiệp đang chịu những ảnh hưởng tiêu cực dẫn đến việc phải tái cơ cấu, cắt giảm quy mô nhân sự theo hướng tinh gọn và cẩn trọng hơn trong việc tuyển mới. Điều này khiến thị trường việc làm ảm đạm và cơ hội nghề nghiệp trở nên hạn chế hơn bao giờ hết.

Xu hướng dịch chuyển của nhân sự cấp cao từ những doanh nghiệp đang thu hẹp quy mô sang tìm kiếm cơ hội ở những lĩnh vực khác cũng góp phần làm tăng thêm nguồn cung lao động giữa cơn thiếu hụt việc làm. Sự chênh lệch và khác biệt trong kỹ năng của những người tìm việc với yêu cầu công việc mới, đặc biệt ở những ngành có lao động dư thừa với những ngành cần lao động cũng khiến cho người tìm việc khó đáp ứng được các yêu cầu tuyển dụng.

Bên cạnh đó, những thay đổi trong yêu cầu công việc để thích ứng với chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ cũng tạo nên một áp lực lớn, đòi hỏi ứng viên phải không ngừng trau dồi và bắt kịp với dòng chảy công nghệ.

Trong bối cảnh lực lượng lao động trẻ với kỹ năng được đào tạo bài bản và khả năng thích ứng nhanh, có động lực làm việc mạnh mẽ và có mức lương cạnh tranh đang ngày càng chiếm ưu thế thì người tìm việc phải chịu sự cạnh tranh lớn hơn và cần nhiều nỗ lực hơn để chứng minh năng lực trước nhà tuyển dụng.

“Đặc thù của thị trường lao động Việt Nam và Á Đông có xu hướng sàng lọc tuyển dụng dựa trên học vị như một tiêu chí không thể thiếu, do đó ngoài vị trí kỹ sư phần mềm không khắc khe trong yêu cầu bằng cấp, thì yêu cầu tuyển dụng đối với các nhóm ngành quản lý chung như nhân sự, tài chính, bán hàng và marketing… vẫn không có xu hướng thay đổi trong hiện tại cũng như tương lai gần. Vì vậy, trau dồi kiến thức và bằng cấp liên quan chuyên môn vẫn là kim chỉ nam để tìm kiếm các cơ hội việc làm phù hợp.”, ông Nguyễn Hoàng Thanh Chương, Giám đốc dịch vụ Tuyển dụng toàn quốc, Adecco Việt Nam cho biết.

Bên cạnh bằng cấp, nhiều nhân sự cấp cao đã nhận ra tầm quan trọng của việc nâng cao năng lực và tái đào tạo (upskilling – reskilling). Nhiều cá nhân đang đầu tư vào các khóa học trực tuyến, hội thảo và chứng chỉ online để củng cố bộ kỹ năng và duy trì khả năng cạnh tranh. 

Với sự tiện lợi và đa dạng của các phương tiện truyền thông như hiện nay, ứng viên có thể tận dụng để tìm hiểu kỹ về văn hóa làm việc, định hướng kinh doanh và kỳ vọng của nhà tuyển dụng để trang bị kỹ những kỹ năng cần thiết bao gồm cả kỹ năng mềm và kỹ năng kỹ thuật đáp ứng với vị trí công việc đang quan tâm.

Ngoài ra tìm kiếm tư vấn hỗ trợ về chuyển động nhóm ngành và thị trường từ các chuyên gia tư vấn tuyển dụng cũng là một cơ hội để có sự chuẩn bị và khả năng thương lượng phù hợp trong quá trình ứng tuyển.

Tác giả:

Nguyễn Hoàng Thanh Chương
Giám đốc Tuyển dụng toàn quốc, Adecco Việt Nam

Nguyễn Thị Thu Phương
Giám đốc Tuyển dụng khu vực Hà Nội, Adecco Việt Nam